مسجد 72 تن در 4 طبقه، 2 طبقه زیرزمین و 2 طبقه همکف و اول ، 1200 متر مربع است و ظرفیت پذیرش 650 نمازگزار را دارد.
آرامگاه امیر غیاث‌الدین شاه ملک که با نام مسجد 72 تن در مشهد نیز شناخته می‌شود مربوط به قرن 9 هجری قمری است. بنای کنونی ابتدا مقبره‌ای بوده که امیر غیاث الدین بین سال‌های ۸۰۷ تا ۸۱۷ برای خود بنا کرده و در دوره‌های بعد به مسجد تبدیل شده است. این بنا شامل چهار طاقی گنبد دو پوش، دو مناره سرشکسته، یک ایوان اصلی ورودی و چهار ایوانچه به حالت تقارن که در طرفین ایوان اصلی قرار گرفته و به درون بنا راه می‌یابد.
در ابتدای ساخت این بنا، زیر بقعه امیر ملکشاه، سردابی ساخته شده است ولی کسی از وجود چنین سردابی اطلاع نداشت تا اینکه در تعمیرات رواق شمالی مقبره، به پلکانی برخورد کردند که پر از خاک بوده است. پس از خالی کردن پلکان، به وجود سردابی در زیر بقعه پی برده‌اند. سردابی که صورت قبری در وسط آن دیده می‌شد که به احتمال قوی، قبر امیر ملکشاه بوده است. در طرف راست این قبر نیز قبر دیگری وجود دارد که احتمال می‌رود از بستگان امیر ملکشاه باشد، البته هیچ‌یک از قبور داخل سرداب، لوحه ندارند.
این بنا در سال 855 هجری قمری، تزئین، کاشی‌کاری و یا مرمت شده و در دوره‌های بعد به مسجد شهرت یافته است. و در حال حاضر این اثر تاریخی به مسجد هفتاد و دو تن معروف است. کاشی‌های داخل بقعه، به حدی زیبا، شفاف، نفیس و ظریف هستند که هر بیننده‌ای را جذب می‌کند . تمام سنگ ازاره مقبره را کاشی مسدس سبز سیر شفافی پوشانده است و در بالای این ازاره، کتیبه‌ای با خط ثلث قرار دارد که عبارت میان آن، فرازی از مناجات امیرالمؤمنین(ع) است. در بالای مقبره امیر ملکشاه نیز گنبد زیبایی با نمایی از کاشی فیروزه‌ای قرار دارد.
شاه‌ملک، سپهسالار توس، در زمان حکومت «الغ‌بیک» و در سال 829 هجری قمری وفات یافت و در این مکان به خاک سپرده شد. این اثر در تاریخ ۱۸ تیر ۱۳۱۱ با شمارهٔ ثبت ۱۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
قابلیت خدمات شبانه‌روزی برای مخاطبان از اقصی‌نقاط کشور، ۱۴ فرم قوسی شکل با اقتباس از معماری اسلامی، گنبدی با ارتفاع ۳۰ متر از سطح شبستان و تزیینات داخلی گنبد که بصورت رمزینه معرف نام ۷۲ تن از شهدای کربلا و هفتاد دو اسم از اسماء حسنی الهی است از ویژگی‌های مسجد ۷۲ تن محسوب می‌شود.
مسجد ۷۲ تن بخاطر جایگاه جغرافیایی خاص، از در دسترس ترین مساجد مجهز و بروز تهران به شمار می آید و برای افرادی که قصد برگزاری مراسم های مختلف فرهنگی ، وبرگزاری مراسم ترحیم در طول ایام هفته را دارند با توجه دسترسی راحت از اتوبان ها و گذرگاه های منتهی به میدان آزادی و مجاورت با مترو و پارکینگ و … مکان بسیار مناسبی جهت دسترسی عمومی، به شمار می رود.
مسجد 72 تن آرامگاه امیر غیاث الدین شاه ملک
منبع:https://virgool.io